Skip to main content

Posts

Showing posts from February, 2023

Paynet to'lovini ilovaga bog'lash - TO'LIQ GAYD

Bu qanday ishlaydi?  Sodda qilib chuntirsak ketma-ketlik quyidagicha bo'ladi: 1. Biz ilovadan to'lov tugmasini bosamiz, zapros paynetning serveriga ketadi. 2. Paynet serveridan bizning bekendga zapros keladi. 3. Bekend serverimiz javob qaytaradi. 4. Hisobimizga pul tushadi. To'liq varianti quyidagicha: Skriptimizda bitta kirish nuqtasi(endpoint) bo'ladi, aytaylik index.php . Paynet bizning bekendga zaprosni quyidagi ko'rinishda jo'natadi: { "jsonrpc": "2.0", "method": "methodname", "id": 123, "params": { //Body of request // } } Paynetdan kelgan zaprosning hederi va bodisi bo'ladi. Hederda avtorizatsiya uchun ma'lumotlar boladi, ya'ni login va parol (base64 formatda). Login parolni skriptimizda tekshiramiz va notogri bolsa skriptimiz hato javobini beradi

Kesh (cache) nima, qachon va qaerda ishlatiladi?

Kesh bu - amalga oshirish qiyin bo'lgan, katta resurs talab etiladigan protsessni natijasini, hotiraga saqlab qoyishdir. Qayerda ishlatiladi: 1. Foydalanuvchi qaysidir bir saytni ochgan mahal, brauzer saytdagi rasm, skript, stil va hokazo resurslarni, o'zining keshiga saqlab qo'yadi va keyingi safar shu sayt ochilgan paytda brauzer resurslarni o'zining keshidan olib ishlatadi. 2. SUBD ga qiyin va o'gir bo'lgan zaprosni jo'natib, rezultatni operativ hotiraga (keshga) yozib, keyingi safar ma'lumotni keshdan olib ishlatish mumkin. 3. Hammamiz foydalanadigan messenger - Telegram ham rasm videolarni keshga saqlab qo'yadi. 4. Brauzerda saytni ochganimizda zapros internet provayderga, provayderdan esa DNS serverga ketadi. Provayder DNS serverdan kelgan ma'lumotni keshga saqlab qo'yadi, brauzer ham provayderdan kelgan ma'lumotni keshiga saqlab qo'yadi. Hullas kesh resursni tejashga yordam beradi.

REGEX - NIMA?

Bu juda kuchlik instrument, agar dasturchi bo'lmoqchi bo'lsangiz, alohida vaqt ajratib bu narsani mukammal o'rganib oling. Chunki kelajakda juda ko'p kerak bo'ladi. Faraz qilaylik biz qaysidir saytdan kerakli ma'lumotlarni yig'adigan skript yaratdik. Va bu skriptimiz mana bunday kontent pars qilib oldi. Endi bu contentning ichidan faqat o'zimizga keragini - masalan faqat title ni ajratib olishimiz kerak. Ana shu paytda bizga regex yordam beradi. Regex ning korinishi mana bunday bo'ladi. (?<=<title>).+(?=<\/title>) Buning manosi: (?<=<title>) Bizga kerak bo'lgan bo'lakdan oldinda <title> bo'lishi kerak. (?=<\/title>) Bizga kerak bo'lgan bo'lakdan keyin <\/title> bo'lishi kerak. .+ esa bizga kerak bo'lgan bo'lakni ajratib oladi. Shu regexni ishlatsak bizga kerak bo'lgan <title> ning ichidagi tekstni ajratib olishimiz mumkin. Hulosa:  regex bu tekstni orasidan

Framework nega kerak?

Har qanday web dasturchi dasturlashni endi boshlagan paytida, kichkina saytchalar, blogchalar yaratishni boshlaydi. Qaysidir proektida o'ziga yoqgan funksiyani yoki klasni keyingi proektlarida ham ishlatishni boshlaydi. Qaysidir manoda shu dasturchi ozini kichkiiina frameworkini yaratdi desa ham boladi. Shunga ohshash klaslarni, funktsionallarni jamlab, o'zi uchun framework yaratib olish mumkin. Lekin, bu frameworkning ommaviy frameworklardan farqi, bu frameworkni qanday ishlashini, qanday funktsyialari borligini, qanday plyuslari va qanday minuslari borligini faqat shu frameworkni yaratgan dasturchigina biladi. Va albatta bu frameworkni jamoada ishlatish katta noqulaychiliklar keltirib chiqaradi. Aynan shuning uchun ham, jamoaviy ishlash uchun ommaviy framework kerak bo'ladi. Ommaviy frameworklarning afzalliklari: 1. Proektni tez va oson boshlashga yordam beradi. 2. Proektning havfsizligini oshiradi. Xss ataka, sql injection va hokazo muammolarni hal qiladi. 3. Yangi dastu

PHP dasturlash tili - ish bormi o'zi?

PHP dasturlash tili haqida internetda informatsiya tiqlib yotibdi. Lekin baribir manam o'zimni fikrimni etib ketmasam bo'midi. Ayrim narsalarni ortga qaytarib bo'lmaganday, PHP ni rivojlanishini ortga qaytarib bo'lmaydi. Nega? Chunki dunyodagi websaytlarning deyarli 80% ni PHP tashkil qiladi va bu saytlarning barchasini qo'llab quvvatlash uchun dasturchilar kerak. Shuning uchun PHP da ish juda ko'p. Shuning uchun ko'pchilik o'zini PHP ga uradi va shu dasturchilar kelajakda yana saytlarni PHP da yaratadi. Qarabsizki yana PHP da ish ko'payadi, yana ko'pchilik o'zini PHP ga uradi. Buni ruschada "замкнутый круг" deyishadi. 1. Sayt ko'p - ish ko'p 2. Ish ko'p - yangi PHP dasturchilar ko'p 3. PHP dasturchilar ko'p - PHP saytlar ko'p 4. Yana 1 inchi punktga qaytamiz https://telegra.ph/PHP-dasturlash-tili---ish-bormi-ozi-02-12 https://t.me/phpchoyhona

Git o'zi nimaga kerak?

Mandan ko'p so'rashadi - Git o'zi nimaga kerak? Umuman olganda dasturlashda ko'p qo'shimcha instrumentlar, texnologiyalar jamoaviy dasturlash uchun, yoki, katta va uzoq muddat qo'llab quvvatlab boriladigan loyihalar uchun o'ylab topilgan. Keyinchalik esa bu instrumentlar qulay bo'lgani sabablik undan xamma foydalanishni boshlagan. Masalan SUBD ni olsak, agar biz kichkinagina blogcha yaratsak va bu blogimizga bir oyda 3 ta odam kirsa va bir yilda 4 ta dona komment yozishadigan bo'lsa, biz SUBD ishlatmasak xam bo'laverar edi. Xamma dannilarni oddiy txt faylda xam saqlasak bo'laverar edi. Lekin ko'proq yuzer foydalanishni boshlasa, biz keraklik dannilarni yuzerga yetkazib bershimiz uchun SUBD dan foydalanishga majbur bo'lib qolamiz, chunki bu eng qulay va oson yo'li. Yoki masalan bir dona sahifalik statik sayt yaratsak xattoki dasturlash tilini xam keragi yo'q, xammasini html, css bilan xal qilsak bo'ladi. Lekin loyixa kattal